จังหวัดเพชรบุรี หากใครยังไม่เคยมาคงต้องหาโอกาสมาเยือนที่นี่สักครั้ง เพราะคุณจะได้เที่ยวทั้งชุมชน ประวัติศาสตร์ ทะเล ภูเขา เรียกว่ามาที่เดียวสามารถเที่ยวได้ครบทุกรูปแบบ
สถานที่ท่องเที่ยวแต่ละที่นั้นต่างมีความสวยงามในตัวเอง ถ้าดูกันตามคำขวัญประจำจังหวัดแล้ว จะเห็นว่า ของดีของจังหวัดเพชรบุรีมีอยู่ไม่น้อย ถ้าอยากทำความรู้จักกับเมืองเพชรให้มากกว่านี้ ต้องลองเก็บกระเป๋า และออกไปเที่ยวตามคำขวัญของจังหวัดให้ครบดูสักครั้ง (แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับความสนใจของแต่ละคนที่แตกต่างกันออกไป)
“เขาวังคู่บ้าน ขนมหวาน เมืองพระ เลิศล้ำศิลปะ แดนธรรมะ ทะเลงาม”
![]() |
ภาพจาก : https://www.overclockzone.com/forums/ |
“เขาวังคู่บ้าน”
พระราชวังพระนครคีรีตั้งอยู่บนเขาสมนหรือเขามไหศวรรย์ เป็นพระราชวังสำหรับประทับแรมขนาดเล็กที่ใช้เงินภาษีน้ำตาลโตนดในการก่อสร้าง โดยใช้แรงงานชาวลาวโซ่ง พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ โปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นใน พ.ศ. 2402 อันเป็นช่วงที่สยามเริ่มปรับตัวให้รอดพ้นจากลัทธิล่าอาณานิคมของประเทศมหาอำนาจตะวันตก เมื่อสร้างเสร็จพระราชทานนามว่า "ยอดเขามหาสวรรค์" แต่คนทั่วไปเรียกว่าเขาวัง แม้พระที่นั่งต่างๆ มีลักษณะสถาปัตยกรรมแบบตะวันตก ทว่าแบบแผนการก่อสร้างพระราชวังยังคงตามแบบโบราณราชประเพณีอย่างครบถ้วน โปรดเกล้าฯ ให้เป็นที่รับรองพระราชอาคันตุกะชาวตะวันตกเพื่อแสดงถึงความทันสมัยของสยามด้วย จึงอาจกล่าวได้ว่าพระราชวังพระนครคีรีเป็นเหมือนตัวแทนของกระบวนการก้าวเข้าสู่ความเป็นอารยะของไทย
ขนมหวานเมืองเพชรบุรีมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ เพราะคนเมืองเพชรมีฝีมือในการปรุงและรู้จักเลือกวัตถุดิบชั้นดีในท้องถิ่นมาทำขนม
![]() |
ภาพจาก : https://modmayi.wordpress.com/2016 |
“ขนมหวาน”
ขนมหวานเมืองเพชรบุรีมีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักไปทั่วประเทศ เพราะคนเมืองเพชรมีฝีมือในการปรุงและรู้จักเลือกวัตถุดิบชั้นดีในท้องถิ่นมาทำขนม
ในบรรดาขนมหวานทั้งหลาย ขนมหม้อแกงถือเป็นขนมประจำ จ. เพชรบุรีที่ขึ้นชื่อเรื่องความอร่อยและหอมหวานไม่เหมือนใคร ขนมหม้อแกงเมืองเพชรต่างจากที่อื่นตรงที่ไม่มีหอมเจียวโรยหน้าและไม่ใส่ส่วนผสมอื่นนอกจากกะทิ ไข่และน้ำตาล โดยน้ำตาลที่ใช้ไม่ว่าจะเป็นน้ำตาลโตนดหรือน้ำตาลมะพร้าววัตถุดิบท้องถิ่นเมืองเพชร จะใช้น้ำตาลที่ เคี่ยวใหม่ ขนมหม้อแกงจึงมีรสชาติหวานหอม
ขนมหม้อแกงเป็นหนึ่งในขนมที่คนเมืองเพชรเรียกรวมๆ ว่าเครื่องไข่ ในอดีตนิยมทำในงานบุญต่างๆ โดยนำไข่ขาวมาทำขนมหม้อแกง ไข่แดงนำไปทำทองหยิบ ทองหยอด ฝอยทอง และเม็ดขนุน ส่วนน้ำตาลที่เหลือจากการทำเครื่องไข่ก็นำไปเชื่อมสาเก จาวตาล หรือพุทราจีน
![]() |
ภาพจาก : http://www.manager.co.th/Travel/ViewNews |
“เมืองพระ”
มีผู้กล่าวว่า เพชรบุรีเป็นอยุธยาที่ยังมีชีวิต วัดวาอารามและพระพุทธรูปสำคัญจำนวนมากยังคงสภาพสมบูรณ์มาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยาจวบจนปัจจุบัน
เพชรบุรีเป็นจังหวัดที่มีพระพุทธรูปซึ่งมีพุทธลักษณะงดงามและเป็นที่เคารพสักการะของคนทั่วไป อย่างหลวงพ่อเขาตะเคราซึ่งประดิษฐานอยู่ที่วัดเขาตะเครา อ. บ้านแหลม เชื่อกันว่าท่านเป็นพระพี่น้องกับพระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์ 2 องค์ คือหลวงพ่อพุทธโสธร จ. ฉะเชิงเทรา และหลวงพ่อวัดบ้านแหลม จ. สมุทรสงคราม
พระพุทธรูปอีกองค์ที่งดงามไม่แพ้กันคือ พระคันธารราษฎร์ พระประธานที่ประดิษฐานในโบสถ์ วัดใหญ่สุวรรณาราม เป็นพระพุทธรูปฝีมือช่างสมัยอยุธยา พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ โปรดเกล้าฯ ให้อัญเชิญจากกรุงเทพมหานครมาประดิษฐาน ณ โบสถ์นี้
นอกจากพระพุทธรูปแล้ว เพชรบุรียังมีพระเกจิอาจารย์หลายท่านที่เป็นที่เคารพศรัทธา อาทิ หลวงพ่อแดง วัดเขา-บันไดอิฐ มีตำนานเล่าว่า หลวงพ่อแดงเคยทำผ้ายันต์สีเหลืองแจกจ่ายให้ชาวบ้านในหมู่บ้านที่เกิดโรคระบาด หลังจากนั้นโรคร้ายก็ค่อยๆ หมดไป ความศักดิ์สิทธิ์ด้านวิทยาคมของท่านจึงเป็นที่ร่ำลือ มีการสร้างวัตถุมงคลของหลวงพ่อแดงขึ้นหลายรุ่นและประชาชนทั่วประเทศต่างศรัทธา
พระเกจิอีกท่านคือ หลวงพ่อแล วัดพระทรง เป็นพระอาจารย์สักชื่อดังของเมืองไทย รูปหนุมาน ลิงลม พญาหงส์ ที่หลวงพ่อแลสักให้ศิษยานุศิษย์ รวมถึงการลงนะหน้าทองนั้น กล่าวกันว่าล้วนบังเกิดอภินิหารทั้งในทางเมตตามหานิยมและอยู่ยงคงกระพัน
“เลิศล้ำศิลปะ”
งานศิลปะของเมืองเพชร ทั้งงานปูนปั้น งานภาพเขียน และงานจำหลักไม้ มีชื่อเสียงและมีลักษณะเด่นเฉพาะตัว เรียกขานกันว่า สกุลช่างเพชรบุรี
เมืองเพชรเป็นแหล่งสั่งสมงานศิลปกรรมแขนงต่างๆ มาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา สิ่งนี้หล่อหลอมให้เกิดศิลปินมากมาย ดังเช่นขรัวอินโข่ง ช่างเขียนร่วมสมัยในรัชกาลที่ 3-4 เป็นช่างเขียนคนแรกที่เขียนภาพแบบทัศนียวิทยาอย่างตะวันตกในงานจิตรกรรมไทย กล่าวคือ ใช้สี แสง และเงา ทำให้เกิดมิติและระยะใกล้-ไกล อีกทั้งยังเขียนภาพแบบมองจากมุมสูง ผลงานอันเป็นที่ประจักษ์ของท่านคือจิตรกรรมภายในโบสถ์วัดมหาสมณารามหรือวัดเขาวัง
งานปูนปั้นของเมืองเพชรที่ได้รับการยกย่องว่าเป็นฝีมือชั้นครูในสมัยอยุธยาตอนปลายและรัตนโกสินทร์นั้น มีเอกลักษณ์ของสกุลช่างเพชรบุรี คือลวดลายสองข้างซ้าย-ขวามีความแตกต่างกันเล็กน้อย (งานปูนปั้นโดยทั่วไปจะมีลายด้านซ้ายและขวาเหมือนกัน) ปัจจุบันช่างปูนปั้นของเมืองเพชรที่มีชื่อเสียงคือครูทองร่วง เอมโอษฐ์ สร้างงานปูนปั้นร่วมสมัยโดยปั้นเป็นภาพปริศนาธรรม ภาพล้อการเมือง ผลงานของท่านปรากฏอยู่ที่วัดมหาธาตุวรวิหารและฐานศาลพระพรหมหน้าสถานีรถรางไฟฟ้าขึ้นเขาวัง
ตามวัดวาอารามมีงานศิลปะให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้มากมาย เช่น ลายปูนปั้นที่หน้าบันโบสถ์วัดเขาบันไดอิฐ พระพุทธไสยาสน์หรือพระนอนวัดพุทธไสยาสน์ งานจำหลักไม้ผนังโบสถ์วัดกุฏิ ที่วัดใหญ่สุวรรณารามก็เป็นแหล่งรวมงานช่างเมืองเพชรชั้นเยี่ยมไว้หลายแขนง ไม่ว่าจะเป็นลายปูนปั้นที่โบสถ์ฝีมือช่างเพชรบุรีสมัยปลายอยุธยาต่อต้นรัตนโกสินทร์ ปั้นเป็นรูปพระนารายณ์ทรงครุฑและลายพุ่มกระจัง งานจิตรกรรมอันงดงามน่าชม งานจำหลักไม้ ที่ศาลาการเปรียญ และงานสถาปัตยกรรมของหอไตรกลางน้ำที่น่าสนใจไม่แพ้กัน
“แดนธรรมะ”
วัดวาอารามในเพชรบุรีเป็นที่ประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุและที่เก็บพระธรรมคัมภีร์อันเกี่ยวเนื่องกับพุทธศาสนาและพิธีกรรมจำนวนมาก
ตามคติโบราณ บ้านเมืองที่เจริญ เป็นศูนย์กลางแห่งพุทธศาสนา มักจะสร้างวัดมหาธาตุเพื่อประดิษฐานพระบรมสารีริกธาตุ เช่นที่วัดมหาธาตุวรวิหารในเพชรบุรีก็ถือคตินี้
นอกจากนี้พระธรรมคัมภีร์เอกสารสำคัญของชาติที่ค้นพบในเมืองเพชรมีเช่น ไตรภูมิพระร่วง ที่สร้างคติความเชื่อเรื่องนรกสวรรค์ของคนไทย คัมภีร์พระมาลัยกลอนสวดค้นพบที่วัดพระรูป ต. ช่องสะแก อ. เมือง ถึง 3 ฉบับ สะท้อนถึงความเป็นแดนธรรมะของเมืองเพชรมาแต่อดีตในปัจจุบันคนเมืองเพชรยังคงเห็นความสำคัญของการเทศน์มหาชาติ จึงมีตำราเทศน์มหาชาติปรากฏอยู่ตามวัดต่างๆ เป็นจำนวนมาก
![]() |
ภาพจาก : http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=travelsomewhere&month |
“ทะเลงาม”
ทะเลในเขต จ. เพชรบุรีเป็นที่ตากอากาศของเจ้านาย ขุนนาง และคหบดีจากเมืองกรุงมาตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 4 ก่อนจะเป็นที่นิยมในหมู่คนทั่วไป
ในสมัยรัชกาลที่ 4 วัฒนธรรมการพักผ่อนตากอากาศของตะวันตกในแง่ที่เป็นผลดีต่อสุขภาพแพร่เข้ามาและหมู่ชนชั้นเจ้านายเห็นคล้อยตาม จึงเกิดการนิยมพักผ่อนตากอากาศตามชายทะเล และด้วยเหตุที่เพชรบุรีอยู่ไม่ไกลจากเมืองหลวงและมีหาดทรายขาวสะอาดยาวสุดสายตา ชายทะเลในเพชรบุรีจึงเป็นสถานที่ตากอากาศยอดนิยมมานับแต่นั้น สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการใช้ชีวิตอันเนื่องมาจากอิทธิพลของตะวันตก ขณะเดียวกันก็ก่อให้เกิดสถาปัตยกรรมของพระราชวังตากอากาศ ดังเช่นพระราชนิเวศน์มฤคทายวันขึ้นด้วย
![]() |
ภาพจาก : http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=travelsomewhere&month |
ปัจจุบันเพชรบุรียังคงเป็นจังหวัดต้นๆ ที่นักท่องเที่ยวเลือกไปพักผ่อนในวันหยุดสุดสัปดาห์ เพราะนอกจากอยู่ใกล้กรุงเทพฯ แล้ว ยังมีชายหาดสวยงามและเงียบสงบหลายแห่ง ทั้งหาดเจ้าสำราญ หาดปึกเตียน และหาดชะอำ
:)
เอกสารอ้างอิง
ข้อมูลเพิ่มเติมสืบค้นจาก http://www.manager.co.th/Travel/ViewNews
ข้อมูลเพิ่มเติมสืบค้นจาก http://www.manager.co.th/Travel/ViewNews
, http://www.nairobroo.com/component/content/article/by-slogan/phetchaburi-slogan.html